Maar hoe doe je dat, leven?

8 juni 2020

‘Ik moet elke dag opnieuw kiezen: wil ik leven of wil ik niet-leven’, zei een cliënt onlangs tegen me. Ik schrok een beetje. Elke dag opnieuw kiezen tussen leven of niet-leven, dat is geen kleinigheid. ‘Waarvoor kiest u dan?’, vroeg ik. ‘Ik kies om te leven’, zei hij. ‘En u?’ Zijn vraag overviel me een beetje. ‘Ik ook’, zei ik uiteindelijk.
Ik vroeg wat dat voor hem betekende, kiezen voor het leven. Hij moest er even over nadenken.
‘Niet alles als vanzelfsprekend beschouwen’, zei hij toen, ‘dat in de eerste plaats. Elke dag zien wat er te zien valt, horen wat er te horen valt, voelen wat er te voelen valt. De mooie en de lelijke dingen, verdriet, vreugde, jaloezie, dankbaarheid. Alles. Niet maar gewoon doorleven, maar léven, echt leven’.

Lukt dat altijd?
‘En lukt dat elke dag?’, vroeg ik. ‘Nee’, zei hij, ‘natuurlijk niet. Maar vaak wel. En dat maakt de dag goed, want dan heb ik echt geleefd. Ook als het een dag is met slecht nieuws, pijn en verdriet. En als het niet lukt, dan probeer ik mezelf niet te veroordelen. Want dat is het tweede wat voor mij ‘kiezen om te leven’ betekent. Kijken met zachtheid, niet altijd oordelen of veroordelen. Anderen niet, en ook mezelf niet. Als iets niet lukt, dan zucht ik eens diep, huil soms uit, zucht nog eens, en ga weer door’.

Leven met verlies
Leven met verlies -welk verlies dan ook- kan betekenen dat je een hele tijd in de ‘overleven-stand’ staat. Het leven zoals het daarvoor was, is er niet meer. Je moet opnieuw zoeken naar wat voor jou echt leven betekent. Niet alleen maar óverleven of doorleven, maar léven.
Een zoektocht waarbij begeleiding je kan helpen om te ontdekken wat bij jou past, wat voor jou het leven tot léven maakt. En vooral ook welke stappen je kunt zetten om van óverleven naar leven te gaan.

Rouwen in tijden van corona

29 maart 2020

Rouwen is een tijd van aanpassen  aan een andere situatie. Aanpassen aan de leegte van een dierbaar iemand die er niet meer is, aanpassen aan een verlies op een andere manier.
Een periode waarin je heen en weer gaat van bezig zijn met het verlies, het verdriet en de pijn om wat er niet meer is, degene die je kwijt bent aan de ene kant en aan de andere kant het doorgaan met je leven, gaandeweg ook het zoeken naar nieuwe wegen.
In een periode van rouw kun je veel houvast hebben aan de structuur van bijvoorbeeld je werk of andere vaste bezigheden, aan de mogelijkheden van afleiding, aan de contacten met mensen die je na staan.

Veel alleen, veel lege tijd
En toen was er ineens de corona-crisis.
(Bijna) allemaal zitten we veel meer thuis. Sociale contacten zijn minder, anders, geworden. Er is veel minder afleiding, veel minder mogelijkheid om ergens naar toe te gaan.
Dat betekent dat er steunpunten in die zware periode van verlies en rouw wegvallen. Niets is meer ‘gewoon’. Behalve de grote aanpassing die rouw toch al met zich meebrengt, is er nu de aanpassing aan dit nieuwe dagelijkse leven. Je bent misschien veel meer alleen dan je gewend was, je hebt meer ‘lege’ tijd.
Het kan betekenen dat je meer gaat piekeren en malen. Misschien kamp je ook met angst voor het virus, voor besmetting van jou of mensen die je dierbaar zijn. Je mogelijkheden om te zoeken naar nieuwe wegen in je leven, een nieuwe invulling misschien, zijn veel kleiner. Veel vaker zit je aan de ‘verlies-kant’ van rouw.

Houvast
Een paar tips die je wellicht helpen om het houvast in deze tijd te behouden:
– Realiseer je dat het normaal is dat je meer last hebt van onrust, verdriet en
misschien angst
– Vermoeidheid en nergens toe komen: de meeste mensen die rouwen herkennen
dit. Bovendien: deze bijzondere en vaak moeilijke tijd kost ook energie voor ons
allemaal
– Zorg voor structuur in je dagen door een schema te maken van bezigheden en je
daar ook aan te houden, zonder dat het een keurslijf wordt
– Ga voldoende naar buiten, met inachtneming van de regels en aanbevelingen die
nu gelden
– Blijf bewegen naar je eigen mogelijkheden
– Blijf contact houden met je dierbaren, bijvoorbeeld via beeldbellen
– Als je veel piekert, zoek dan eens op internet naar yoga- of mindfullness-
oefeningen.
Niks voor jou? Misschien is het nu een goede tijd om het eens uit te proberen.
– Internet biedt heel veel mogelijkheden, maar gebruik het gericht en met mate.
‘Schermtijd’ maakt ook dat je ‘in je hoofd’ gaat zitten en bijvoorbeeld moeilijker in
slaap komt
– Doe geregeld iets ‘geks’: zing heel hard mee met een smartlap, teken een
zelfportret, ga vingerverven, bak een brood, begin een (mini-)moestuin……

En vooral: kijk met mildheid naar jezelf. Er is niet één ‘goede’ manier om dit te doen. We zijn
allemaal zoekend, kleunen er soms naast en zien het af en toe niet meer zitten. Dat
mag. Er komt altijd een nieuwe dag.